Natuurherstelproject in de Demerbroeken bekroond met uitkijktoren

The Coca‑Cola Foundation investeert in duurzaam waterbeheer met samenwerking met Natuurpunt.

Op zaterdag 25 september 2021 werden in de Demerbroeken een nieuw wandelpad en een uitkijktoren ingehuldigd. De twee trekpleisters zijn de kroon op het werk van Natuurpunt in het natuurgebied tussen Aarschot en Diest.

Met de steun van The Coca‑Cola Foundation en de Europese Commissie herstelde de vzw onder andere het oude grachtenstelsel om het waterbergende vermogen van de bodem te vergroten. Zo wapent de buurt zich tegen de impact van de klimaatverandering: zowel tegen lange periodes van droogte als extreme neerslag.

Een thuis voor unieke fauna en flora

De Demerbroeken is een gebied met een enorme ecologische waarde, vertelt Luc Vervoort, coördinator voor Natuurpunt Oost-Brabant. “Natte natuurgebieden zoals deze hebben de capaciteit om grote hoeveelheden koolstof en water op te slaan. Ze voorkomen overstromingen door overvloedige neerslag op te nemen en geven dat water langzaam weer af bij droogte.”

“Waterrijke natuur is onze bondgenoot in de strijd tegen de klimaatverandering en tegen het verlies van biodiversiteit. De wetlands zijn een belangrijke biotoop voor verschillende planten- en diersoorten”, zegt Lieven De Schamphelaere, erevoorzitter van Natuurpunt.

“Zo hebben verschillende vogelsoorten sinds de herstelwerken van de Demerbroeken hun thuis gemaakt.” Vogelspotters kunnen er in de kijkhut terecht om onder andere de watersnip, grauwe klauwier, porseleinhoen en blauwborst te bewonderen.

De natuur als beschermer

De grootste uitdaging voor het gebied? Dat is ongetwijfeld de verdroging, weet Luc te vertellen. “De warme, droge zomers van de afgelopen jaren hebben het gebied geen goed gedaan. De oude landbouwgronden in de omgeving zijn bovendien ingericht om regenwater zo snel mogelijk af te voeren naar de Demer. Dat werkt de verdroging natuurlijk in de hand.”

Maar de voorbije zomer was anders: “Toen zagen we te veel water. Het noodweer van juli, dat vooral in het oosten van Wallonië schade heeft aangericht, heeft ook de Demer uit haar oevers doen treden. Dankzij de enorme wateropslagcapaciteit van het gebied zijn de woningen verderop in de vallei gelukkig gespaard gebleven.”

Een schone lei

Om het gebied weer in ere te herstellen, is veel werk verzet. Het eeuwenoude grachtensysteem werd gerestaureerd om de sponswerking van de grond te verbeteren. “Er zijn ook nieuwe meanders aangelegd om ervoor te zorgen dat het water de kans krijgt in de grond te sijpelen en de grondwaterreserves aan te vullen,” zegt Luc.

En er is meer: “Alles wat hier niet thuishoorde, is nu weg,” legt hij uit. “We hebben een tiental zonevreemde weekendhuisjes afgebroken en uitheemse beplanting verwijderd. De visvijvers, die door de vakantiegangers jarenlang overbemest werden, zijn ontslibd en grondig gereinigd.”

Ten slotte dacht Natuurpunt ook aan de bezoekers van de Demerbroeken. Het nieuwe uitkijkplatform biedt een prachtig uitzicht over de herstelde natuur en het wandelpad maakt het drassige gebied beter toegankelijk, ook voor kinderwagens. Manu Claes, burgemeester van Scherpenheuvel: “Ik zie veel positieve reacties op sociale media. De inwoners zijn in elk geval enthousiast!”

Op naar 100% water replenishment

“Het is belangrijk dat grote bedrijven zoals Coca‑Cola zelf het initiatief nemen om een project als dit te steunen”, vindt Lieven. “Zij hebben de invloed die nodig is om op een systematische manier verandering teweeg te brengen.

“Waterbeheer is een belangrijke pijler van onze duurzaamheidsstrategie”, zegt Thomas Oth, Country Director Belux bij Coca‑Cola Services. “We hebben de ambitie om al het water dat we gebruiken voor onze drankproductie ook terug te geven aan de natuur. Op globaal en op Europees niveau overschrijden we die doelstelling. En ook in België dragen de projecten met Natuurpunt en Natagora daartoe bij.”

Het volgende natuurherstelproject? Het Turnhouts Vennengebied. Ook daar komt meer ruimte voor water, vertelt Thomas. “Met samenwerkingen zoals die met Natuurpunt zetten we elke dag een stapje dichter bij een wereld zonder watertekorten.”

Meer weten over de duurzaamheidsstrategie van Coca‑Cola? Dit is ons actieplan voor een betere wereld.

Foto’s Stijn Swinnen