Natuurgebied De Liskes

Water-replenishmentprojecten in samenwerking met Natuurmonumenten 

01/08/2023

Water is een onmisbaar ingrediënt van jouw favoriete Coca‑Cola drankje. Frisdrank bestaat namelijk voor ongeveer 90 procent uit water. Ongeveer een derde van onze bottelarijen is actief in gebieden die waterschaarste kennen, zo ook de Coca‑Cola fabriek in Dongen. Ons doel is om 100 procent van het water dat wij gebruiken in deze regio’s terug te geven aan de natuur. Om daar opnieuw een bijdrage aan te leveren zijn we trots op onze samenwerking met Vereniging Natuurmonumenten.

Samen werken we aan diverse projecten. Eén van deze projecten is ‘De Liskes’, een visvijvercomplex gelegen in Noord-Brabant, in hetzelfde stroomgebied waar het grondwater vandaan komt dat in de fabriek in Dongen wordt gebruikt. Het project zal de dertien bestaande visvijvers herstellen, wateraanvulling ondersteunen, de biodiversiteit versterken en gemeenschapsactiviteiten ondersteunen zoals het spotten van vogels en toerisme. We spraken Jan Bos, programmamanager van het gebied, en Rutger Munters, projectmanager van Natuurmonumenten over de noodzaak van dit project. 

Duurzame staat natuurgebieden 

“Herstel van de waterhuishouding van deze visvijvers is heel hard nodig. Door de droge zomers van de afgelopen jaren, vallen de vijvers hier vaak langdurig droog. We kunnen de vijvers nu herstellen, mede dankzij een bijdrage van Coca‑Cola en de provincie Noord-Brabant,” vertelt Jan Bos. Het is belangrijk om goed te zorgen voor de natuurgebieden in Nederland. Niet alleen zorgt het vijverherstel dat het water beter wordt vastgehouden, het voorkomt ook onnodige CO2-uitstoot door de veenlagen in de vijvers te onderhouden en daarmee te behouden. “Door samen aan oplossingen te werken, kunnen we de duurzame staat van dit soort gebieden ook weer voor langere termijn garanderen”, vervolgt Bos. 

Dit herstel komt echter niet zonder zijn uitdagingen. Rutger Munters: “Aan de ene kant is het de uitdaging om het water überhaupt bij het vijvercomplex te krijgen, we zijn immers afhankelijk van de aanvoer van water. Het complex heeft daarnaast een zand en veen ondergrond, dus moeten we ook goed kijken waar we het water naartoe verdelen om tijdens de droge periodes zoveel mogelijk gebruik te kunnen maken van deze watertoevoer.” Bos vult aan: “Behalve de herstelmaatregelen die we nu uitvoeren is het ook nodig om het veel grotere structurele droogte probleem op de hogere zandgronden aan te pakken. De grondwaterstand is de afgelopen jaren stelselmatig gedaald, door drinkwater en industriële onttrekkingen, beregeningen, en allerlei andere factoren. Daarom willen wij naast herstel van deze vijvers ook toewerken naar een duurzame instandhouding van die grondwatervoorraad.” 

Ook een belangrijk gebied voor moerasvogels 

Naast dat De Liskes een bijdrage kan leveren aan aanvulling van grondwater, wat relevant is voor onder andere de fabriek in Dongen, is het ook een belangrijk gebied voor moerasvogels. Bos: “Er broeden hier allerlei moerasvogels, denk aan de Roerdomp, de Karekiet, de Rietzanger en de Woudaap. Maar ook veel watervogels, die in de zomer op andere plekken in Europa zijn, komen hier in de winter om te overwinteren. Ze verblijven hier omdat het een mooie rustige plek is. Een rietmoeras als dit is heel zeldzaam op de hoge zandgronden in Brabant. Veel vogelaars komen speciaal deze kant op voor de vogels die hier te zien zijn.” 

Waterstrategie Coca‑Cola 

De samenwerking met Natuurmonumenten sluit aan op de waterstrategie en doelstellingen van Coca‑Cola in Nederland. Zo kondigden we onlangs nog aan dat de Coca‑Cola fabriek in Dongen het platina certificaat voor duurzaam watermanagement heeft behaald van de wereldwijde Alliance for Water Stewardship (AWS). Hoe draagt deze samenwerking hieraan bij?

Jan Burger, Climate & Water Sustainability Director Europe: “Zonder water geen Coca‑Cola, dus werken wij aan het instandhouden van een goede waterbalans in de stroomgebieden waar we water gebruiken. Onze doelstelling voor 2030 is het volledig aanvullen van watervoorraden met een hoeveelheid die gelijk is aan ons totale waterverbruik. Dit doen we onder andere in samenwerking met Natuurmonumenten, die natuurgebieden herstelt waarbij water wordt vastgehouden in het gebied en meer water naar de ondergrond infiltreert. Deze natuurprojecten hebben bovendien vele andere voordelen zoals het feit dat ze als klimaatbuffers kunnen fungeren en de biodiversiteit vergroten. Dit helpt ons bij het nastreven van duurzame voedselsystemen.” 

De steun aan Natuurmonumenten is afkomstig van The Coca‑Cola Foundation en Coca‑Cola in Nederland. “De bijdrage van Coca‑Cola is met name gericht op het herstel van de dijkjes en de in- en uitlaatwerkjes van het gebied zodat we het watersysteem in het visvijvercomplex weer heel goed kunnen regelen, en we meer water kunnen vasthouden in het gebied,” aldus Bos. Met de donaties vullen we jaarlijks ongeveer 85,7 miljoen liter water aan.

Op 23 mei 2022 werden de herstelde vijvers officieel geopend door Country Director van Coca‑Cola Nederland Karlijn in ’t Veld, Gedeputeerde Hagar Roijackers en Directeur Natuurbeheer Teo Wams van Natuurmonumenten. Hierbij werd ook een informatiepaneel voor het publiek onthuld.

Inmiddels is een tweede samenwerkingsproject, de Pastoorsweijer, ook voltooid. Natuurmonumenten heeft met investeringen van de provincie Noord-Brabant, The Coca‑Cola Foundation en Coca‑Cola in Nederland een tweede vijvercomplex bij Bergeijk gerestaureerd, onder andere door kades vrij te maken en te herstellen, rietkragen terug te zetten en in- en uitlaatvoorzieningen voor water te vervangen. Dit bevordert zowel de opslag van water, als de biodiversiteit. De officiële opening van de Pastoorsweijer volgt nog.