Overal ter wereld staat water onder druk. En omdat water essentieel is voor ons allemaal, moeten we samenwerken om deze levensbron te beschermen.

Neem het stroomgebied van de Donau. Dit is het grootste stroomgebied in de EU en vormt een belangrijke levensader voor de regio. In de afgelopen 150 jaar is meer dan 80% van de moerasgebieden in het Donau-stroomgebied verloren gegaan. Menselijke activiteiten, zoals het afsluiten van uiterwaarden met dijken, oeverversteviging, infrastructuurontwikkeling en de druk van klimaatverandering, hebben de situatie verergerd.¹ Hierdoor is ook het leven dat afhankelijk is van de rivier begonnen te verdwijnen.

Omdat zulke belangrijke kwesties gezamenlijke oplossingen vereisen, is het Living Danube Partnership ontstaan. Dit was een zevenjarige (2014–2021) sectoroverschrijdende samenwerking, ondersteund door The Coca‑Cola Foundation, waarbij WWF Centraal- en Oost-Europa (WWF-CEE) en de Internationale Commissie ter Bescherming van de Donau (ICPDR) samenwerkten met vele nationale en lokale overheden en belanghebbenden.

Het herstel van de moerasgebieden op het eiland Persina was een van de negen projecten die binnen het Living Danube Partnership zijn uitgevoerd. Toen Stoyan Mihov, programmamanager zoetwater bij WWF-Bulgarije, voor het eerst aankwam bij het Persina- moerasgebied in Bulgarije, zei hij: “Er was geen geluid. Geen leven. Want er was geen water. Het was volledig stil.”

Door de expertise van WWF-CEE te combineren met de kennis van lokale en nationale overheden, universiteiten en gemeenschappen, toont elk van de negen projecten de kracht van gezamenlijke actie aan — niet alleen voor de natuur, maar ook voor de plaatselijke bevolking.

Het is belangrijker dan ooit dat we samenwerken om deze kostbare hulpbron te beschermen.

In Bulgarije, op het eiland Persina, werkte het Living Danube Partnership samen met de directie van het natuurpark Persina, eigenaar van het moerasgebied, en lokale natuurbeheerders² om het probleem van dalende waterstanden aan te pakken. Het team van het partnerschap heeft samen met het natuurpark de bestaande waterinlaat gemoderniseerd, zodat de watertoevoer naar het moerasgebied nu beter gecontroleerd en gemonitord kan worden. Dit heeft de toevoer van water vanuit de Donau naar het eiland verbeterd en zorgt ervoor dat er na overstromingen langer water in het moerasgebied blijft staan. Door de verbeterde watertoevoer zijn visgebieden verbeterd en zijn nestplatforms voor vogels aangelegd. Nu is het moerasgebied weer vol leven en nestelen er opnieuw kroeskoppelikanen – een duidelijk teken van herstel.

Aan de grens tussen Hongarije en Kroatië was de Old-Drava³, de langste zijarm van de rivier de Drava, getroffen door dalende waterstanden. Hier ondersteunde het Living Danube Partnership belangrijke partners⁴ bij de aanleg van een bodemdrempel met vispassage bij de uitstroom en beperkte baggerwerkzaamheden aan de rivierbodem⁵. Er werden inheemse boomsoorten aangeplant om de biodiversiteit van de uiterwaarden te verbeteren, en samen met lokale vissers werden visplatforms gerenoveerd en meer dan 40 verlaten en vervallen platforms verwijderd. Dit verbeterde zowel de natuurlijke omgeving als de leefomstandigheden voor de lokale gemeenschap.

Buiten het Donau-stroomgebied en verspreid over Europa zijn diverse groepen samengekomen om een positieve impact te hebben op belangrijke zoetwaterbronnen – van rivieren tot moerasgebieden.

In Nederland heeft Coca‑Cola een projectsamenwerking met Natuurmonumenten, voor natuurherstel in de provincie Noord-Brabant. Na het herstelproject voor de dertien visvijvers van De Liskes zijn ook de visvijvers in natuurgebied De Pastoorsweijer hersteld. Het watersysteem is verbeterd, dijken en stuwen zijn versterkt. Zo blijft dit een waardevol leefgebied voor onder andere moerasvogels en libellen, en geven we water terug aan de natuur.

Het herstel van kostbare rivieren, moerasgebieden en andere ecosystemen is geen eenvoudige opgave. Om echte positieve verandering te realiseren, is samenwerking cruciaal.

Zoals Stoyan Mihov zei over het Persina- moerasgebied: “Wat echt het verschil maakt, is samenwerken… Want alleen samen is verandering mogelijk.”

Bronnen

1 - WWF, Herstel van Rivieren en Moerassen op Grote Schaal https://wwfcee.org/uploads/partnerships/LDP/WWF_CEE_LDP_Full_Report_210713_w.pdf

2 - en de Universiteit van Sofia - WWF, Herstel van Rivieren en Moerassen op Grote Schaal https://wwfcee.org/uploads/partnerships/LDP/WWF_CEE_LDP_Full_Report_210713_w.pdf  

3 - De rivierarm is de langste zijtak van de rivier de Drava.

4 - Het project werd gefinancierd door het EU LIFE Nature-programma en medegefinancierd door The Coca‑Cola Foundation, het Oostenrijkse Federale Ministerie voor Klimaatactie, Milieu, Energie, Mobiliteit, Innovatie en Technologie, het Kroatische Bureau voor Verenigingen, evenals de MAVA Foundation. De hoofpartner van dit project was de directie van het Donau-Drava Nationaal Park. Andere betrokken partners bij het project zijn de Hengelsportvereniging van het comitaat Somogy, de gemeente Pitomača, het Regionaal Ontwikkelingsagentschap van het comitaat Virovitica-Podravina, en de Nationale Natuurbehoudsorganisatie van de regio Virovitica-Podravina. -  WWF, Restoring Rivers and Wetlands at Scale https://wwfcee.org/uploads/partnerships/LDP/WWF_CEE_LDP_Full_Report_210713_w.pdf

5 - Deze actie werd ondernomen na zorgvuldige afweging van meerdere opties.